در این بخش آسمونی پنج آزمایش لذت بخش فیزیک که انجام آن ها بسیار ساده است و با وسایل ساده قابل انجام هستند را برایتان قرار داده ایم امیدواریم برای طالبان علم و دانش آموزان مفید واقع شود آزمایش اول : فشار گاز عنوان آزمایش : بمب تخم مرغی مواد و وسایل لازم : یک تخم مرغ ، یک ورق روزنامه باطله ، یک بطری شیشه ای روش آزمایش : 1- تخم مرغ را بجوشانید تا کاملأ سفت شود . سپس پوست آن را بگیرید . 2- دو نوار کاغذی به ابعاد 5 × 12 سانتی متر از روزنامه ببرید . 3- دو نوار کاغذی را روی یکدیگر گذاشته بپیچانید . بدین ترتیب یک مشعل کاغذی مطمئن درست کرده اید . اگر کاغذ را نپیچانید ، کاغذ به سرعت می سوزد و ممکن است دست شما را نیز بسوزاند . 4- با شعله کبریت سر کاغذ را آتش بزنید . 5- کاغذ شعله ور را در بطری شیشه ای بیاندازید . دهانه شیشه باید کمی کوچکتر از تخم مرغ باشد تا وقتی تخم مرغ را در دهانه شیشه می گذارید داخل شیشه نیفتد . 6- به محض اینکه سوختن متوقف شد ، فورأ تخم مرغ را در دهانه ی بطری بگذارید . 7- مدتی صبر کنید و تماشا کنید . نتیجه : مشاهده می کنید که ابتدا تخم مرغ به داخل شیشه حرکت می کند و سپس – بوم !- به نظر می رسد که تخم مرغ به طرف داخل بطری پرتاب و منفجر می شود . پرسش: 1- وقتی کاغذ شعله ور را درون بطری می اندازید ، کاغذ چگونه به عمل سوختن ادامه می دهد ؟ کاغذ شعله ور با مصرف اکسیژن درون بطری به سوختن ادامه می دهد . 2- عمل سوختن کاغذ چه تغییری در هوای داخل بطری به وجود می آورد ؟ وقتی اکسیژن هوای درون بطری مصرف شد ، فشار هوای درون بطری کاهش می یابد . 3- در این آزمایش چه عاملی سبب حرکت تخم مرغ به داخل بطری می شود ؟ اختلاف فشار هوای داخل و خارج بطری نیرویی ایجاد می کند که این نیرو تخم مرغ را به درون بطری می کشاند . 1- از این آزمایش چه نتیجه ای می گیرید ؟ این ازمایش نشان می دهد که : « هوا فشار دارد و اختلاف فشار هوا در محیط نیرویی ایجاد می کند که آن را نیروی مکش گویند .» آزمایش دوم : فشار گاز عنوان آزمایش: قوطی فوت !! مواد و وسایل لازم : یک قوطی استوانه ای شکل کاغذی یا فلزی ، یک بادکنک متوسط، یک عدد شمع ، یک عدد نعلبکی یا بشقاب کوچک روش آزمایش : 1- درب قوطی استوانه ای شکل را بردارید . 2- بادکنک را از وسط دو نیم کنید . قسمت انتهایی این بادکنک را به سر قوطی بکشید. 3- در وسط ته قوطی سوراخی به اندازه یک سکه 2 ریالی ایجاد کنید . 4- شمع را روشن کنید و آن را در بشقاب کوچک قرار دهید . 5- سوراخ ته قوطی را به طرف شعله شمع بگیرید . 6- با انگشت به درب لاستیکی قوطی چند ضربه بزنید . نتیجه : شعله شمع خاموش می شود . پرسش : 1- چرا شعله شمع خاموش می شود ؟ ضربه ای که به لاستیک درب قوطی وارد می کنید هوای درون قوطی را فشرده می کند و آن را با فشار از سوراخ ته قوطی بیرون می فرستد . چون هوا با نیروی زیادی به جلو رانده می شود و در زمان برخورد با شعله شمع سرعت زیادی دارد آن را خاموش می کند . 2- اگر قطر سوراخ ته قوطی را زیاد کنید نتیجه آزمایش چیست ؟ اگر قطر سوراخ ته قوطی زیادتر شود فشار هوای خروجی کمتر می شود و در نتیجه هوا در برخورد با شمع سرعت کمتری دارد به قسمی که اگر قطر سوراخ خیلی زیاد شود ممکن است سرعت هوا در برخورد با شعله شمع برای خاموش کردن آن کافی نباشد . آزمایش سوم : گرما عنوان آزمایش : آب در فنجان کاغذی می جوشد . مواد و وسایل لازم : یک چنگال دو شاخه، یک قالب کیک یزدی (فنجان کاغذی)، یک عدد شمع روش آزمایش : 1- چنگال را مطابق شکل از دیواره فنجان کاغذی بگذرانید . 2- مقداری آب ، در فنجان کاغذی بریزید . به قسمی که ته فنجان را بپوشاند . 3- شمع را قائم قرار داده و آن را روشن کنید . 4- فنجان کاغذی را روی شعله شمع نگه دارید ، نوک شعله حداکثر باید به ته فنجان کاغذی برسد . داخل فنجان کاغذی مقداری آب است و ته فنجان آتش نمی گیرد . ولی دیواره فنجان ممکن است بسوزد ، بنابراین باید مواظب بود که شعله شمع با دیواره فنجان کاغذی تماس نگیرد . 5- تا وقتی که آب به جوش بیاید به گرم کردن ادامه دهید . نتیجه : آب می جوشد ولی کاغذ نمی سوزد . پرسش : 1- دلیل اینکه شعله شمع آب داخل فنجان کاغذی را به جوش می آورد ولی فنجان نمی سوزد چیست ؟ چون آب درون فنجان کاغذی تقریبأ همه حرارت شعله شمع را می گیرد آب به تدریج گرم می شود ولی کاغذ گرم نمی شود . به عبارت بهتر کاغذ گرمای کافی برای رسیدن به دمای احتراق را جذب نمی کند . 2- ته فنجان کاغذی چه وقت شروع به سوختن می کند ؟ وقتی که تمام آب فنجان بخار می شود ، کاغذ گرمای شعله را جذب می کند . کاغذ به دمای احتراق می رسد و می سوزد . آزمایش چهارم : عدسی ها عنوان آزمایش : اتاق تاریک یا دوربین سوراخ سوزنی مواد و وسایل لازم : یک قوطی کنسرو بزرگ خالی و تمیز، مقوای نازک مشکی ، چسب مایع ، یک میخ ، کاغذ روغنی ،کش حلقه ای روش آزمایش : 1- جدار داخلی قوطی را با مقوای مشکی بپوشانید . کف قوطی را فراموش نکنید . 2- با میخ سوراخ کوچکی در کف قوطی و مقوایی که آن را پوشانده است ، ایجاد کنید . سوراخ نباید بزرگ باشد زیرا تصویری که تشکیل می شود ، تار خواهد بود . 3- سرباز قوطی را با کاغذ روغنی بپوشانید و دور آن را کش بیندازید تا محکم شود. تا آنجا که می توانید کاغذ روغنی را صاف و بدون چروک از کار در آورید . این کاغذ روغنی را پرده می خوانیم . 4- یک تکه مقوای مشکی را طوری از خارج دور قوطی بپیچید که به اندازه 5/7 سانتی متر از آن سر قوطی که با کاغذ روغنی پوشیده شده است ، تجاوز کند . این کار برای آن است که در اطراف کاغذ روغنی فضایی تاریک بوجود آید . 5- در اتاقی تاریک قوطی را طوری نگه دارید که کاغذ روغنی آن به طرف شما و ته سوراخدار آن به سمت پنجره ی باز اتاق باشد . 6- قوطی را به چشمان خود آنقدر دور و نزدیک کنید تا واضحترین تصویر را روی کاغذ روغنی به دست آورید . نتیجه : روی کاغذ روغنی تصویر پنجره و منظره بیرون آن را می بینید . تصویر واژگون است . تصویر اجسام نیز به همین ترتیب روی شبکیه چشم تشکیل می شوند . پرسش : 1- چرا تصویر وارونه دیده می شود ؟ نور به خط مستقیم سیر می کند و در نتیجه شعاع نوری که از بالاترین نقطه جسم می آید پس از عبور از سوراخ پایینترین نقطه تصویر را می سازد و به عکس . آزمایش پنجم : آهنربا عنوان آزمایش : آهنرباهای معلق مواد و وسایل لازم : چند آهنربای حلقه ای ، یک مداد روش آزمایش : مرحله اول : 1- مداد را از مرکز 3 آهنربا رد کنید . 2- مداد را به حالت قائم نگه دارید . نتیجه : در حالی که حلقه آخر به انگشت شما تکیه دارد ، دو آهنربای دیگر به حالت معلق و جدا از هم در هوا می مانند . اگر هر یک از آهنرباها به دیگری چسبید ، یکی از آنها را بیرون بیاورید ، ان را سرو ته کنید و دوباره سرجایش بگذارید . این کار را آنقدر ادامه دهید تا اهنرباها جدا از هم قرار گیرند . نتیجه : آهنرباها دوباره بالا می پرند و از هم جدا می شوند . مرحله دوم : آهنربا ها را به سوی دست خود برانید و سپس آنها را رها کنید . پرسش : 1- چگونه نتایج این آزمایش را توجیه می کنید ؟ آهنربا ها وقتی جدا از هم به طور معلق می ایستند که قطب های همنام آنها روبه روی هم قرار گیرند . نیروی رانشی که بین آهنرباها وجود دارد بیشتر از نیروی وزن آنهاست در نتیجه آنها را از یکدیگر دور نگه می دارد . وقتی در مرحله دوم آزمایش آهنرباها را به هم نزدیک می کنیم ، به محض رها شدن ، نیروی رانش دوباره آنها را از هم جدا می کند . 2- در حالتی که آهنرباها به هم می چسبند ، چرا یکی از آنها را سروته می کنید تا از هم جدا شوند ؟ در این حالت می فهمیم که قطب های ناهمنام دو آهنربایی که به هم چسبیده اند ، رو به روی هم قرار گرفته اند ، بنابراین وارونه کردن یکی از آنها سبب می شود که دو قطب همنام روبه روی هم قرار گیرند و دو آهنربا یکدیگر را دفع کنند .